Historia Grębienia spisana przez wójta gminy Pątnów. Ukazała się już także monografia całej gminy

Niewielki Grębień w powiecie wieluńskim, słynący z drewnianego kościółka o ponad 500-letniej historii, może poszczycić się własną monografią. Autorem sążnistej, bogato ilustrowanej publikacji "Historia wsi Grębień" jest nie kto inny, jak wójt gminy Pątnów Jacek Olczyk. Początkowym zamysłem było opracowanie historii miejscowej straży pożarnej. Udało się jednak zebrać znacznie więcej materiałów archiwalnych, niż zakładano, co pozwoliło przygotować książkę ukazującą dzieje całej wsi.

- Książka powstała w oparciu o materiały zebrane w kronikach, archiwach, ale jej przygotowanie poprzedziły też wywiady z mieszkańcami. Żeby była przyjazna dla oka, bardzo zależało mi na doborze wielu atrakcyjnych archiwalnych zdjęć, co się udało. Publikacja zawiera ponad 750 fotografii, najstarsze mają 100 lat. Czytelnik znajdzie w książce dużo faktów, informacji, wcześniej mieszkańcom Grębienia, i myślę też mieszkańcom ziemi wieluńskiej, kompletnie nieznanych. Szczególnie jeśli chodzi o układ urbanistyczny wsi, który kiedyś był zupełnie inny – mówi Jacek Olczyk, którego szczególne zainteresowanie dziejami Grębienia wynika z rodzinnych związków z tą miejscowością.

ZOBACZ WIDEO:

Do połowy XIX wieku Grębień był wsią stłoczoną na niewielkim obszarze z centralnie położonym kościołem. Ukaz carski z 1864 r. przyniósł uwłaszczenie włościan w Królestwie Polskim, co wiązało się z całkiem nowym podziałem geodezyjnym wsi. Mieszkańcy przenieśli się na ziemie znajdujące się przy nowej drodze wytyczonej na długości 2,5 km. W krótkim czasie kościół niepostrzeżenie znalazł się na uboczu wsi. Takie były początki Grębienia takiego, jaki znamy współcześnie.

- Te zmiany urbanistyczne dotyczyły nie tylko Grębienia, ale też innych wsi, czego mieszkańcy mogą się dowiedzieć z monografii całej gminy Pątnów, która właśnie ukazała się drukiem – dodaje Jacek Olczyk.

Uwłaszczenie zakończyło trwające kilkaset lat poddaństwo mieszkańców Grębienia. Co rzadko spotykane, książka ukazuje pańszczyźniany los z perspektywy poddanych. Autor wydobył na światło dzienne skargi kierowane w XVI w. przez chłopów do Kapituły Gnieźnieńskiej na dzierżawców zarządzających grębieńskimi dobrami. W ten oto sposób czytelnik monografii niewielkiej wsi w powiecie wieluńskim ma okazję skonfrontować realia życia dawnej wsi z idyllicznym jej obrazem znanym z twórczości Reja czy Kochanowskiego.

Cała publikacja liczy ponad 300 stron. Opis dziejów Grębienia osadzony w szerokim kontekście historycznym zilustrowano zarówno licznymi zdjęciami, jak i mapami i rycinami. Część nakładu sfinansowano z grantu w kwocie 12 tys. zł udzielonego przez Urząd Marszałkowski w ramach programu „Sołectwo na Plus”. Punktem wyjścia do prac nad książką był zamiar opisania 100-letnich dziejów miejscowej OSP. W jubileuszowym, 2023 roku druhowie doczekali się remontu remizy i nowego samochodu bojowego.

„Sto lat działalności straży pożarnej w Grębieniu (1923-2023) to przede wszystkim opowieść o ludziach, którzy pragnęli zmian i wpływali na intensywny rozwój wsi. Strażacy od zawsze byli osobami największego zaufania społecznego. Być może dlatego w każdym pokoleniu znajdowali się w Grębieniu ochotnicy, którzy pragnęli wstąpić do straży. Zaufanie druhów widać także przy wybieraniu ich na inne funkcje społeczne: sołtysów, radnych, wójtów czy dyrektorów szkół” – pisze Jacek Olczyk we wstępie do publikacji.

Już w najbliższy piątek, 12 stycznia, odbędzie się w Grębieniu spotkanie promujące monografię całej gminy Pątnów. To dwutomowe wydawnictwo, nad którym kilkunastu autorów pracowało pięć lat. Początek wydarzenia o godz. 17:30. Uczestnicy będą mieli możliwość otrzymania bezpłatnego egzemplarza monografii.