Teren, na którym ćwiczyli żołnierze rozpościerał się pomiędzy Krzeczowem, Kamionem i Niżankowicami. Był to w tamtym czasie najbliżej położony granicy polsko-niemieckiej poligon. Na jego potrzeby wojsko wysiedliło pod koniec 1937 r. wioskę Więcławy. Według danych z 1921 r. miejscowość zamieszkiwało ponad 80 osób. Wypłacono im odszkodowania.
W czerwcu 1938 roku nad Wartę przybyły trzy bataliony pancerne - z Bydgoszczy, Poznania i Zgierza, a także pułk piechoty z Częstochowy. W manewrach wzięło udział około 1,5 tysiąca żołnierzy. Do tarczy artyleryjskiej żołnierze strzelali m.in. ze wzniesień w Kraszkowicach i Kochlewie. Były to jedyne tak duże ćwiczenia wojska polskiego na pograniczu z Niemcami.
W galerii prezentujemy zdjęcia z pobytu batalionów pancernych w powiecie wieluńskim w 1938 r. z archiwum Przemysława Buckiego oraz plakat z programem sobotniej imprezy w Wierzchlesie.
Archiwalia dotyczące wydarzeń z 1938 roku przez kilka lat kompletował Przemysław Bucki, członek Stowarzyszenia Historycznego Bataliony Obrony Narodowej w Wieluniu. Najwięcej wiadomo o pobycie batalionu z Poznania w Wierzchlesie. Relacje pancerniaków z miejscową ludnością były życzliwe.
- Po zakończeniu codziennych obowiązków żołnierze włączali się w życie społeczne wsi. Angażowali się w remont dróg i gospodarstw, rozdawali również mieszkańcom posiłki z kuchni wojskowych rozlokowanych w kliku miejscach wsi - opisuje Przemysław Bucki.
Miejscowi mogli też korzystać z tymczasowego punktu medycznego. Dla dzieci i młodzieży organizowano przejażdżki samochodami wojskowymi i uczono je pieśni żołnierskich. Pożegnanie wojska stacjonującego w Wierzchlesie z udziałem władz gminnym i kościelnych miało miejsce w drugiej połowie sierpnia 1938 r.
Na pamiątkę swojego pobytu poznański batalion postawił obelisk otoczony siedmioma cokołami z gąsienicami czołgowymi. Żołnierze ufundowali również wojskowego orła, który umieszczono u podnóża krzyża przy trasie do Wielunia. W czasach drugiej wojny i komunizmu miejsca pamięci uległy zniszczeniu. W 2013 r. uroczyście odsłonięto w Wierzchlesie odtworzoną płaskorzeźbę orła przy krzyżu.
W okresie, kiedy nad Wartą nie było manewrów, pieczę nad poligonem sprawował Stanisław Mroczkowski, odznaczony Virtuti Militari uczestnik wojny polsko-bolszewickiej.
Polskie skarby UNESCO: Odkryj 5 wyjątkowych miejsc
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?