Kompostownia za 7 mln zł już działa. Oficjalne otwarcie z udziałem wiceministra klimatu i środowiska ZDJĘCIA, WIDEO

Kompostownia jest w stanie przetworzyć ponad 20 tysięcy ton odpadów rocznie. Na zlecenie Gminy Wieluń obiekt zbudowała firma AK Nova. Instalacja służy mechaniczno-biologicznemu przetwarzaniu w kompost bioodpadów, które mieszkańcy gromadzą w brązowych kubłach. Operatorem kompostowni, podobnie jak całego składowiska odpadów w Rudzie, jest Przedsiębiorstwo Komunalne w Wieluniu.

- Jest to jeden z mniejszych obiektów tego typu, jakie zbudowaliśmy, ale wcale nie taki mały pod względem wydajności. Budujemy takie instalacje po to, żeby proces kompostowania zachodził trochę szybciej niż w naturalnych warunkach, w sposób kontrolowany i nieuciążliwy dla otoczenia. Chodzi o to, żeby do materiału złożonego w bioreaktorach dostarczyć odpowiednią ilość wilgoci i tlenu. Cały proces odbywa się w systemie automatycznym – objaśnia Rajmund Prusiewicz, prokurent spółki AK Nova.

Uczestników oficjalnego otwarcia kompostowni powitał burmistrz Wielunia Paweł Okrasa, który przybliżył genezę i zakładane efekty inwestycji. Wiceminister klimatu i środowiska Jacek Ozdoba akcentował zaangażowanie samorządu w tę inwestycję. Podkreślał, że tworzenie właściwego systemu gospodarowania odpadami wymaga też udziału lokalnych władz. Zadeklarował również ministerialne wsparcie dla kolejnych inwestycji planowanych przez wieluński ratusz.

Głos zabrali też wiceprezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Artur Michalski oraz Sławomir Mazurek, były wiceminister środowiska, a obecnie dyrektor w Banku Ochrony Środowiska. W spotkaniu uczestniczyli też m.in. samorządowcy szczebla wojewódzkiego i gminnego, a także przedstawiciele inspekcji ochrony środowiska.

Wystąpienie wiceprezesa NFOŚiGW:

Co tak naprawdę daje gminie Wieluń inwestycja za blisko 7 mln zł? Burmistrz zapewnia, że dzięki kompostowni będzie możliwe utrzymanie opłat śmieciowych na niskim poziomie.

- Kompostownia została uruchomiona w połowie kwietnia, ale już teraz widzimy, że dzięki tej inwestycji nie podniesiemy dla mieszkańców opłat za odbiór odpadów – zapewnia burmistrz Paweł Okrasa.

Nie wiadomo jednak, na ile do utrzymania stawki na poziomie 15 zł przyczyni się nowa instalacja, a na ile będzie to efektem bilansowania systemu dopłatami z budżetu gminy. Jak już informowaliśmy, w 2020 r. wpłaty mieszkańców pokryły zaledwie 60 proc. kosztów gospodarki odpadami. Dopłata z budżetu wyniosła aż prawie 3 mln zł. Uruchomienie kompostowni z pewnością zmniejszy koszty odbioru i przetwarzania odpadów. Jakiego jednak rzędu będą to oszczędności, to się dopiero okaże.

Przedsiębiorstwo Komunalne zaoszczędzi na transporcie bioodpadów i nie będzie już musiało płacić za ich przetworzenie innemu podmiotowi. Druga korzyść ma być związana z tzw. odpadami zmieszanymi, które PK może teraz rzucić na linię segregacyjną i odsiać z nich frakcję bio jako wsad do nowej kompostowni. W ten sposób zmniejszy się masa odpadów zmieszanych wywożonych do innej instalacji, co też przyniesie komunalce oszczędności.

Problem tylko w tym, że linia do segregacji odpadów w Rudzie lata świetności ma już dawno za sobą. Bez zainwestowania w nową instalację do przesiewu odpadów trudno będzie osiągnąć zakładane korzyści z pracy kompostowni.

- Pracujemy nad koncepcją nowej linii do segregacji odpadów. Chcielibyśmy zamknąć tę inwestycję do 2025 r. – mówi burmistrz Paweł Okrasa.

Założono również przyjmowanie do kompostowni w Rudzie bioodpadów z innych gmin. Wypracowane w ten sposób zyski spółka ma wpłacać do budżetu gminy w formie dywidendy.

W kontekście inwestycji w Rudzie przez wszystkie przypadki odmienia się ideę gospodarki w obiegu zamkniętym (GOZ). Wieluń jest jedną z pięciu gmin w Polsce, które zakwalifikowano do udział w pilotażowym programie NFOŚiGW, który na sztandary wziął właśnie GOZ. W swoim wystąpieniu burmistrz Paweł Okrasa ciepło wspominał ówczesnego ministra środowiska Jana Szyszkę, który dał zielone światło dla tego przedsięwzięcia. Z tego właśnie źródła gmina dostała pieniądze na budowę kompostowni. Połowę kosztów (3,4 mln zł) pokryje bezzwrotna dotacja, a drugie tyle wynosi preferencyjna pożyczka, którą w części będzie można umorzyć.

Na wdrażanie GOZ duży nacisk kładzie Unia Europejska. Jest to koncepcja gospodarcza, w której produkty, materiały oraz surowce powinny pozostawać w obiegu jak najdłużej. Kluczowe jest jednak to, aby wytwarzanie odpadów ograniczać do minimum. Im mniej śmieci trafi do przydomowych koszy, tym bliżej gospodarki w obiegu zamkniętym.

Instalacja w Rudzie sama w sobie nie czyni jednak gminy Wieluń bardziej ekologiczną. W zakresie selektywnej zbiórki bioodpadów zmiany zaszły już wcześniej. Obowiązek gromadzenia resztek kuchennych i np. trawy w oddzielnych kubłach został wprowadzony na mocy przepisów ustawowych w 2019 r. Do tych zasad muszą stosować się wszystkie samorządy. Bioodpady już od dawna muszą więc trafiać do kompostowni. Ich składowanie jest zabronione. Po uruchomieniu kompostowni zmieni się więc tyle, że zawartość brązowych kubłów odebranych z gminy Wieluń śmieciarki zawiozą do Rudy, a nie np. do Dylowa koło Pajęczna.

Kompostownia w Rudzie:

Komunalka, a pośrednio mieszkańcy gminy Wieluń, mieli czerpać korzyści z kosztownej inwestycji już od wielu miesięcy. Instalacja miała zostać uruchomiona w lipcu 2020 r. Ostatecznie ruszyła dopiero nieco ponad miesiąc temu. Niemożność rozruchu kompostowni wynikała z braku pozwolenia na jej użytkowania. Uzyskiwaniu decyzji towarzyszyły niemałe komplikacje. Urząd Marszałkowski w Łodzi odsyłał wnioski o wydanie pozwolenia, wskazując na wiele uchybień.

Wcześniej były duże problemy z załatwieniem dofinansowania do inwestycji. Wniosek gminy został odrzucony jako niekompletny. Tylko dzięki daleko idącej wyrozumiałości zarządu NFOŚiGW i działaniom m.in. posła Pawła Rychlika nie doszło do zaprzepaszczenia szansy na miliony złotych na budowę kompostowni.