Produkty tradycyjne Województwa Łódzkiego. Zobacz, jakie smakołyki są na liście
Tradycja:
Ziemia Szadkowska to tereny rolnicze leżące w sercu Polski. Okoliczne łąki obfitujące w zioła i rezerwat Jamno z dębami i grabami, stwarzają specyficzne środowisko przyrodnicze, zapewniające wysoką jakość i oryginalny smak produkowanych wędzonek. Mieszkańcy osiadli tu „z dziada pradziada” kultywują tradycje, w tym również kulinarne. Ziemia ta, rdzennie polska, stanowiła w XIX wieku część Królestwa Polskiego. Na wsi Polski środkowej, na przełomie XIX i XX wieku, najczęściej spożywano mięso wieprzowe. Tradycyjnie zabijano świnię przed świętami Bożego Narodzenia i przed Wielkanocą. „W gospodarstwach większych i średniorolnych zabijano w ciągu roku zwykle wieprza wagi od 100 do 150 kg. Czyniono to zawsze przed Wielkanocą, najczęściej w dzień świętej Katarzyny”. Część mięsa przechowywano na okres późniejszy. „Większą część otrzymanego mięsa, słoniny i sadła przeznaczano na zapasy, resztę zaś do spożycia bezpośredniego” (J. P. Dekowski, „Z badań nad pożywieniem ludu łowickiego (1880-1939)”, Łódź 1968). Aby przechowywane mięso nadawało się do spożycia przez dłuższy czas, przerabiano je na wędliny i konserwowano. „Przechowywanie przez dłuższy czas mięsa i jego przetworów (…) wymagało stosowania odpowiednich sposobów konserwacji. Stosowano technikę peklowania, suszenia, wędzenia. (…) kiełbasy, szynki i schab wędzą się do przechowania na dłuższy czas (…)” (T. Sobczak, „Konsumpcja żywnościowa chłopska w Królestwie Polskim w 2 połowie XIX i na początku XX wieku”, Warszawa 1986). „Wędzeniu poddawano najczęściej boczki i kiełbasy, rzadziej szynki. Do zabiegów tych służyły wędzarnie (…). Do wytwarzania potrzebnego dymu w wędzarni używano zwykle drewna olszowego lub dębowego. (…) Wszystkie produkty przygotowane do wyrobu wędlin przyprawiano solą, majerankiem, pieprzem, a niekiedy czosnkiem lub zielem angielskim. Zaprawy te odpowiadały wymogom zawodowych masarń” (J. P. Dekowski, „Z badań nad pożywieniem ludu łowickiego (1880-1939)”, Łódź 1968). W Szadku wędzonki od ponad 60 lat produkowane są w oparciu o tradycyjne receptury. Mięso pochodzi ze świń hodowanych przez okolicznych rolników, które karmione są naturalnymi paszami, głównie przetwarzanymi z ziarna w miejscowych młynach i mieszalniach. W regionie szadkowskim do peklowania mięsa na wędzonki, oprócz podstawowych przypraw, dodaje się również wywar ze skrzypu polnego i pokrzywy oraz liście wiśni. Do wędzenia używa się drewna olszowego, dębowego, jałowcowego oraz drewna drzew owocowych z okolicznych sadów. Tradycyjnym wyrobem Ziemi Szadkowskiej jest baleron w pęcherzu. Mięsa zarówno solone jak i wędzone stają się często suche, aby temu zapobiec można wyrabiać je w pęcherzu. Dzięki tradycyjnym recepturom oraz szczególnym walorom Ziemi Szadkowskiej, z której pochodzą stosowane przy produkcji wędzonek surowce i przyprawy, powtarzalny od dziesięcioleci smak i jakość tych wyrobów znajdują wysokie uznanie wśród konsumentów.
