Kolegiata Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny na archiwalnych zdjęciach

Wieluńska kolegiata na zdjęciach sprzed lat. Niektóre z tych ujęć pochodzą nawet z 1920 roku. Zobaczcie, jak prezentował się wówczas kościół i jego okolice.

ZOBACZ TAKŻE:

Parafia istniała z pewnością w 1308 r. p.w. św. Michała. Po pożarze miasta w 1335 r. król Kazimierz Wielki odbudował je, wybudował zamek i kościół szpitalny, który w 1388 r. oddał paulinom. 24 października 1419 r. arcybiskup Mikołaj Trąba przeniósł kolegiatę, ze zniszczonej Rudy do kościoła parafialnego w Wieluniu. Kolegiata spaliła się wraz z miastem 28 czerwca 1631 r., odnowioną konsekrował arcybiskup Maciej Łubiński 19 kwietnia 1644 r. W XVII w. przybyły do Wielunia trzy zakony: siostry bernardynki – 30 września 1613 r., reformaci – 28 września 1629 r. i pijarzy – 1 sierpnia 1690 r.

W połowie XVIII w. na terenie parafii było 8 kościołów i jedna kaplica, 5 zakonów, studium filozofii i teologii reformatów, szkoły pijarskie, kolegiata i oficjalat. Po Kongresie Wiedeńskim i nowych rozgraniczeniach diecezji w Polsce, skasowano kapitułę kolegiacką w Wieluniu w 1819 r., a w kilka lat później zniesiono archidiakonat i oficjalat wieluński. Po II wojnie światowej – w związku z rozwojem miasta z parafii Nawiedzenia NMP zostały wydzielone parafie: w 1969 r. parafia św. Wawrzyńca w Dąbrowie, św. Józefa w 1957 r., Najświętszego Imienia Maryi w Gaszynie – w 1987 r., św. Stanisława BM – w 1988 r., św. Barbary w 2000 r.

Pierwotny kościół parafialny murowany, trójnawowy z jedną wieżą w stylu gotyckim został zbudowany w XIII w. i rozbudowany po 1350 r. być może z fundacji Kazimierza Wielkiego. Był kolegiatą w latach 1419-1819. Uległ pożarowi wraz z miastem 1613 r., a 1 września 1939 r. został zbombardowany przez lotników niemieckich i chociaż mógł być odbudowany, został na rozkaz niemieckich władz okupacyjnych rozebrany do fundamentów w 1942 r.

Obecnym kościołem parafialnym jest kościół poaugustiański zbudowany w XIV w. przez Kazimierza Wielkiego dla ojców augustianów wraz z klasztorem. Pierwotnie gotycki z biegiem lat został zbarokizowany w latach 1660-1670 staraniem przeora oo. augustianów o. Amadeusza Małaczyńskiego. Po zgonie ostatniego zakonnika w 1893 r. przeszedł pod zarząd kapłanów diecezjalnych, w 1921 r. przekazany księżom misjonarzom św. Rodziny, przez nich otynkowany. Po bombardowaniu we wrześniu 1939 r. miał popękane mury i sklepienia, służył jako punkt zborny dla Żydów wywożonych do obozów i ogołocony z paramentów, ławek, konfesjonałów i dolnych części ołtarzy. Po wojnie z braku kościoła parafialnego w 1946 r. nabyty przez biskupa Teodora Kubinę dla parafii. Staraniem ks. Józefa Pruchnickiego w 1946 r. zabezpieczono i naprawiono pęknięcia ścian i sklepienia, a w 1947 r. uzupełniono brakujące części ołtarzy, wyposażono kościół w nowe konfesjonały i ławki, otynkowano wnętrze i pomalowano, sprowadzono organy z dawnej kolegiaty, wywiezione początkowo do Ożarowa, nabyto 3.432 m2 placu koło kościoła. W 1948 r. sprowadzono trzy dzwony, w latach 1949-50 wybudowano plebanię, zaś dawny budynek klasztorny, przeznaczono na wikariat, mieszkanie organisty, kancelarię i kaplice katechetyczne. Od 1956 r. prowadzono regotyzację kościoła, przełożono dach. Do końca prace te doprowadził następca ks. J. Pruchnickiego od 1964 r. ks. Edward Banaszkiewicz. Jego staraniem zabezpieczono kościół przez założenie ramy żelbetonowej nad prezbiterium i dodanie skarp przyporowych na północnej ścianie kościoła. Odtworzono w prezbiterium pierwotne okna gotyckie, wymieniono tynki, wyposażono od nowa prezbiterium.
20 października 1965 r. z chwilą reaktywowania Kapituły Wieluńskiej przez Pawła VI – kościół został podniesiony do godności kolegiaty. 5 września 1971 r. odbyła się przed kościołem koronacja obrazu NMP Pocieszenia koronami papieskimi. Staraniem ks. E. Banaszkiewicza gruntownie odrestaurowano i zabezpieczono w latach 1970-74 kościół w Gaszynie, a następnie kościół św. Barbary. Ostatnim wielkim dziełem ks. E. Banaszkiewicza była rekonstrukcja klasztoru poaugustiańskiego, w którym urządzono mieszkania dla księży oraz sale katechetyczne.

źródło: www.kolegiata.wielun.pl/