Ekshumacja grobu żołnierzy Wieluńskich Batalionów Obrony Narodowej. Specjaliści IPN wrócili na cmentarz w Starym Ochędzynie

Ekshumację na cmentarzu w Starym Ochędzynie przeprowadzono w dniach 25-26 listopada. Odbyło się to w porozumieniu z wojewodą łódzkim, który sprawuje nadzór na grobami wojennymi. Specjalistycznymi pracami kierował dr Krzysztof Latocha z łódzkiego oddziału Łódzkiego Instytutu Pamięci Narodowej.

„W trakcie prac odkryto szczątki dwóch mężczyzn, a przy nich m.in. liczne guziki wojskowe, fragmenty skórzanych pasków, obuwie, łuskę od naboju Mauser. Wielkość jamy grobowej wskazywała, że była ona wykopana z myślą o pochowaniu tam trzech osób” - czytamy na stronie internetowej IPN. Stamtąd też pochodzą zdjęcia, które publikujemy w galerii.

Była to kontynuacja prac Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN prowadzonych w 2019 r. Wtedy ekshumowano szczątki żołnierza pochowanego przy cmentarnym murze. Liczne artefakty, m.in. kompas, bagnet, grzebienie, niezbędniki i fragmenty umundurowania, zostały przekazane do Muzeum Ziemi Wieluńskiej. Działania specjalistów IPN, po uprzednich specjalistycznych badaniach, pozwolą dokonać uroczystego pochówku poległych w obronie kraju. Ceremonia ma odbyć się w przyszłym roku.

Wieluńskie Bataliony Obrony Narodowej zostały sformowane wiosną 1939 r. jako pododdział piechoty Wojska Polskiego. W pierwszych dniach II wojny światowej żołnierze ON brali udział w walkach przygranicznych, mających spowolnić natarcie niemieckiego agresora. 2 września 1939 na polach Nowego Ochędzyna z rąk nieprzyjaciela poległo trzech żołnierzy kompania „Wieluń II” – Józef Dudaczyk, Stanisław Kin i Zygmunt Piechociński. Pierwotnie zostali pochowani pod płotem cmentarza w Starym Ochędzynie, jednak po kilku tygodniach mieszkańcy wsi w porozumieniu z proboszczem potajemnie ekshumowali ciała dwóch żołnierzy i złożyli w grobie pośrodku nekropolii. Trzeciego ciała, prawdopodobnie ze względu na stan jego rozkładu, pozostawiono pod murem.

Historię mogiły na cmentarzu w Starym Ochędzynie przez wiele lat ustalali członkowie Stowarzyszenia Historycznego Bataliony Obrony Narodowej w Wieluniu, m.in. rozmawiając ze świadkami wydarzeń z jesieni 1939 r. Stowarzyszenie zabiegało też o przeprowadzenie ekshumacji. Co ciekawe, członek SH BON Andrzej Kolbiarz jest powiązany rodzinnie z Zygmuntem Piechocińskim. Żołnierz pochowany w Starym Ochędzynie był wujem dla pana Andrzeja, uczestniczącego w pracach ekshumacyjnych. Bardzo skąpa jest wiedza o Stanisławie Kinie, co do którego istnieje podejrzenie, że mógł nazywać się Kinas. Przypuszczalnie pochodził z podwieluńskiego Turowa. Za naszym pośrednictwem SH BON zwraca się do Państwa z prośbą o pomoc w ustaleniu faktów związanych z życiorysem żołnierza.

- Być może wśród czytelników są osoby, które pamiętają, że ktoś z rodziny jeździł odwiedzać mogiłę żołnierską do Ochędzyna. Wszystkich, którzy mogą pomóc w tej sprawie, prosimy o kontakt z nami bądź Muzeum Ziemi Wieluńskiej - apeluje Przemysław Bucki z SH BON.

"Minione dwa dni były pełne wzruszeń, a także zaskoczeń" - tak działania specjalistów IPN w Starym Ochędzynie podsumowuje na swoim facebooku Stowarzyszenie Historyczne "Gloria Victis". Jego obecny członek Dawid Boryczko z Chobanina również wnioskował swego czasu do IPN w sprawie ekshumacji.

- Możliwość tak bliskiego obcowania z namacalną historią, tak bliską nam ze względu na odtwarzaną przez nas formacje Wieluńskich Batalionów Obrony Narodowej była dla nas niezapomnianym przeżyciem, a dokonane odkrycia wzbogacą naszą wiedzę o wyposażeniu i umundurowaniu żołnierzy - czytamy na profilu Gloria Victis.