Ekslibris to znak własnościowy książki, którym posługiwał się właściciel księgozbioru do personalnego oznaczania własności woluminu. Nazwa pochodzi z języka łacińskiego: ex libris, co dosłownie oznacza „z książek”.
Geneza ekslibrisu wywodzi się od malowanego herbu na kartach ksiąg w dawnych wiekach. Później, od XV wieku, zaczął on przybierać formę misternie skomponowanej ilustracji graficznej z wpisanym nazwiskiem właściciela. Znaki książkowe zamawiali i do dzisiaj zamawiają zarówno osoby prywatne, jak też i instytucje. Znak książkowy podkreśla bibliofilski stosunek właściciela do książki, a jego miejscem w książce jest wewnętrzna przednia strona okładki książki. W Europie, w formie papierowej stosowany jest od XV wieku, w Polsce zaś od XVI. Obecnie ekslibris stał się małą formą grafiki, a jego pierwotna funkcja użytkowa zanika, ustępując miejsca funkcji estetyczno-artystycznej. Ponadto ekslibris jest od XIX wieku przedmiotem pasji kolekcjonerskiej.
Polska zajmuje jedno z najstarszych miejsc w historii ekslibrisu europejskiego. Pierwszy polski datowany ekslibris wykonany został dla biskupa włocławskiego Macieja Drzewickiego h. Ciołek (1467-1535), późniejszego prymasa Polski, kanclerza wielkiego koronnego, absolwenta Akademii Krakowskiej, dyplomaty. Warto w tym miejscu podkreślić, że w Polsce ekslibris pojawił się jako jeden z pierwszych w Europie. Liczne badania ekslibrisoznawcze potwierdzają, że na obecny stan wiedzy i odkryć, Polska zajmuje trzecie miejsce w historii najdawniejszego ekslibrisu europejskiego.
Na wystawie w Muzeum Papiernictwa zaprezentowane zostaną ekslibrisy znanych grafików europejskich, wykonane w różnych technikach m.in.: drzeworycie, miedziorycie, akwaforcie czy linorycie.
Ekspozycja dostępna będzie dla zwiedzających do końca ferii (do końca lutego 2018). Jej kuratorem jest Beata Dębowska.
Jak wakacje spędza Katarzyna Pakosińska?
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?