Projekt szlaku bursztynowego prześwietli NIK? Chce tego komisja rewizyjna

Kontrola projektu wzmocnienia roli szlaku bursztynowego, którą przeprowadziły służby Marszałka Województwa Łódzkiego, wykazała kilka nieprawidłowości, czego efektem było wezwanie do zwrotu 1,9 mln zł dotacji i zapłacenia odsetek. Informowaliśmy o tym w sierpniu.

Nie była to jednak ostatnia kontrola. Własną przeprowadziła komisja rewizyjna Rady Powiatu, która jednak nie czuje się usatysfakcjonowana i sformułowała wniosek (choć niejednogłośnie), aby projektowi przyjrzała się teraz Najwyższa Izba Kontroli. Uchwałę w tej sprawie radni powiatowi będą głosować na sesji, która odbędzie się 31 stycznia.

- Moje największe wątpliwości budzi to, że w przetargu na przebudowę dróg powiatowych nie wybrano firmy, która zaoferowała najkorzystniejszą cenę. Starostwo mogło wydać o 8 mln zł mniej. To spora kwota, biorąc pod uwagę skromne możliwości powiatu - mówi opozycyjny radny Adam Spodymek.

Najtańszą ofertę na drogi powiatowe złożyło konsorcjum, którego liderem był Pol-Dróg z Oleśnicy. Jak tłumaczy starosta Andrzej Stępień, oferta nie była brana pod uwagę, ponieważ była rażąco niska w stosunku od kosztorysu. Były obawy, że konsorcjum nie podoła zadaniu za takie pieniądze. Oferent złożył odwołanie, ale Krajowa Izba Odwoławcza je odrzuciła. Przetarg wygrał PHU Larix z Lublińca.

Podczas swojej kontroli komisja rewizyjna bazowała na ustaleniach pracowników Urzędu Marszałkowskiego w Łodzi. Doszła jednak do innych wniosków. Czynności służb marszałka miały bowiem na celu wyłącznie sprawdzenie poprawności postępowań przetargowych. Na potrzeby realizacji projektu przeprowadzono ich aż 17. Nieprawidłowości, które zakwalifikowano do naliczenia tzw. korekty finansowej, stwierdzono w trzech postępowaniach.

Najpoważniejsze skutki finansowe rodzą uchybienia stwierdzone we wspomnianym przetargu na przebudowę dróg powiatowych. Był to bowiem największy kontrakt w ramach projektu. Łódzcy urzędnicy uznali, że warunek, jaki starostwo postawiło potencjalnym wykonawcom, jest "sprzeczny z zasadami przejrzystości i równego traktowania potencjalnych wykonawców", co stanowi naruszenie Prawa Zamówień Publicznych. Przytoczmy w całości sporny zapis:

„O zamówienie w części I mogą ubiegać się wykonawcy, którzy wykonali należycie, w okresie ostatnich pięciu lat przed dniem wszczęcia postępowania, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie, roboty budowlane polegające na budowie lub przebudowie dróg klasy G, Z lub wyższej wraz z budową urządzeń infrastruktury drogowej, na długości co najmniej 25 km, o wartości łącznej (z infrastrukturą) nie mniejszej niż 20 000 000,00 PLN brutto w ramach jednej lub kilku umów, nie więcej jednak niż siedmiu, przy czym przynajmniej jedno zamówienie było współfinansowane ze środków Unii Europejskiej”.

Niezgodny z prawem okazał się końcowy zapis. – Brak jest podstaw, aby ograniczyć dostęp do realizacji zamówienia tylko do wykonawców posiadających doświadczenie w realizacji podobnych zamówień, które były finansowane ze środków UE – stwierdza zespół kontrolny, który powołuje się na opinie prezesa Urzędu Zamówień Publicznych, Komisji Europejskiej, Krajowej Izby Odwoławczej i Urzędu Kontroli Skarbowej w Łodzi.

Za tego rodzaju naruszenie ustawy w stosownym taryfikatorze przewiduje się zwrot aż 25 proc. wydatków kwalifikowanych. Jednak Urząd Marszałkowski poszedł na rękę (tak to chyba należy określić) powiatowi i ustalił ostateczną korektę na poziomie 10 proc.

Pozostałe dwa przetargi, w których stwierdzono nieprawidłowości, skutkujące zwrotem pieniędzy, dotyczą kompleksowego przygotowania dokumentacji aplikacyjnej dla projektu (wybrano ofertę spółki Eurotek, wartość kontraktu – 833 tys. zł) oraz wyboru menadżera projektu (Eurotek – 579 tys. zł oraz Inwest-Complex – 346 tys. zł). Zarzuty są podobne, jak w przypadku dróg. W jednym i drugim przypadku naliczono korektę finansową w wysokości 5 proc. wydatków kwalifikowanych.

Łącznie do zwrotu naliczono 1,9 mln zł. Starostwo nie zamierza jednak oddawać pieniędzy. Trwa procedura odwoławcza. Tak sprawę skomentował w rozmowie z nami starosta Andrzej Stępień:

- W powiecie wieluńskim zostały zaangażowane gigantyczne pieniądze i tego nikt nie jest w stanie zanegować. Zarzut, że ograniczyliśmy konkurencję w przetargu drogowym, jest wręcz żenujący. Jestem święcie przekonany, że wszystko zrobiliśmy zgodnie ze sztuką i interesem publicznym. Chcieliśmy mieć gwarancję, że wszystkie roboty będą realizowane zgodnie z harmonogramem, dlatego oczekiwaliśmy od oferentów odpowiedniego doświadczenia. Przecież firmy, które przystąpiły do przetargu, nie kwestionowały tych zapisów. Inwestycje zostały przeprowadzone rzetelnie, a teraz obarcza się nas obciążeniami finansowanymi. A że opozycja chce to wykorzystywać, to wiadomo.

Projekt wzmocnienia roli szlaku bursztynowego - co udało się zrobić?

"Wzmocnienie roli Szlaku Bursztynowego i innych szlaków tematycznych w zintegrowanym produkcie turystycznym województwa łódzkiego" to jedno z największych przedsięwzięć, zrealizowanych w województwie łódzkim w latach 2007-2013 przy udziale funduszy unijnych. Dzięki odwołaniu do historycznego szlaku handlowego, który przebiegał m.in. wzdłuż rzeki Warty, udało się w powiecie wieluńskim przeprowadzić ogrom inwestycji, których łączny koszt przekroczył 50 mln zł. Najwięcej, bo aż 39 mln zł, poszło na drogi. Przebudowano blisko 32 km tras powiatowych, 11 km gminnych oraz 9 km traktów leśnych. Inwestycje w obrębie infrastruktury kultury kosztowały ponad 7 mln zł. Remontów doczekały się obiekty sakralne, w tym unikatowe drewniane kościółki typu wieluńskiego. Trzecia oś projektu to infrastruktura turystyczno-rekreacyjna, której budżet sięgnął ponad 4 mln zł. Oznakowano szlaki rowerowe i piesze, w Osjakowie powstał pawilon turystyczny z wypożyczalnią sprzętu, w kilku miejscowościach pojawiły się punkty informacji turystycznej i edukacji ekologicznej, w internecie uruchomiono Portal Turystyki Aktywnej oraz Regionalny Katalog Zabytków. W 2011 roku projekt wzmocnienia roli szlaku bursztynowego został wybrany do reprezentowania Łódzkiego na Europejskim Tygodniu Miast i Regionów (Open Days) w Brukseli.