Jubileusz 50-lecia Odrodzenia Muzeum Ziemi Wieluńskiej

- Jesteśmy jednym z nielicznych muzeów w tej części Polski, które wydaje tak dużo. Niektóre nasz publikacje otrzymały Złoty Ekslibris. Tę prestiżową nagrodę przyznano również pozycjom wydawanym przez MZW, ale w znacznej mierze przez nas tworzonym, jak monografie gmin. Jednak praca badawcza to nie tylko wydawnictwa. Podejmujemy szerokie spektrum działań, począwszy od archeologicznych, przez archiwalne, aż po prace terenowe, czyli przysłowiowe chodzenie „po domach”. Etnografowie czyli historycy wciąż w ten sposób pozyskują wiedzę i wykonują dokumentację. Nie sposób nie wspomnieć o naszej bibliotece ze specjalistyczną literaturą, która liczy 10 tysięcy woluminów – mówi Jan Książek, dyrektor MZW.

Jubileusz zgromadził wielu gości nie tylko z Wielunia, ale także sąsiednich placówek muzeów i bibliotek w województwie łódzkim i opolskim. Uczestniczył w nim także Krzysztof Dudek, dyrektor Narodowego Centrum Kultury w Warszawie, który objął jubileusz patronatem. Gromkimi brawami witano jednak przede wszystkim profesora Tadeusza Olejnika, który doprowadził do powstania Muzeum Ziemi Wieluńskiej.

- Pierwsze muzeum zostało otwarte w 1926 roku dzięki Felicji Rymarkiewiczowej, właścicielce ziemskiej z Niedzielska i funkcjonowało do czasu wybuchu II wojny. Spirytus movens odrodzenia muzeum był Tadeusz Olejnik, dziś profesor, który na początku lat 60-tych zorganizował Towarzystwo Przyjaciół Muzeum Ziemi Wieluńskiej. Owocem tych działań było powołanie muzeum z początkiem 1964 roku – mówił Jan Książek.

Sam profesor Tadeusz Olejnik odrodzenie Muzeum Ziemi Wieluńskiej postawił sobie za cel, jeszcze za czasów, kiedy kończył Liceum Pedagogiczne.

- Po wielkich zniszczeniach wojennych spowodowanych nalotem okupanta niemieckiego na Wieluń, przedwojenne zbiory muzeum uległy rozgrabieniu i w znacznej mierze zostały zniszczone. Po wojnie, kiedy inne miasta dawnego województwa łódzkiego, reaktywowały muzea - w Wieluniu taki fakt nie nastąpił. Dlaczego? Po pierwsze przedwojenny budynek Muzeum Ziemi Wieluńskiej – dawna Cerkiew prawosławna przejęty został na cele Domu Kultury Powiatowej Rady Związków Zawodowych. Moje starania podejmowane już jako ucznia ostatniej klasy Państwowego Liceum Pedagogicznego, kiedy pisałem do byłego prezydenta Bolesława Bieruta, żeby mnie zwolnił z nakazu pracy, motywując to tym, że pragnę studiować historię na Uniwersytecie, wrócić do Wielunia i zrobić dwie rzeczy – doprowadzić do odtworzenia Muzeum Ziemi Wieluńskiej i napisania monografii Ziemi Wieluńskiej. Wtedy jako młodemu człowiekowi wydawało mi się to łatwe, ale upłynęło kilkadziesiąt lat zanim te inicjatywy zostały zrealizowane. Dzisiaj jestem szczęśliwy, że udało mi się zrealizować te cele, które postawiłem sobie w młodzieńczych latach - mówi profesor Tadeusz Olejnik, który był dyrektorem muzeum od 1964 do 1991 roku.

Na jubileuszu nie zabrakło także Bogusława Abramka, który był drugim dyrektorem Muzeum Ziemi Wieluńskiej. Pełnił tę funkcję od 1991 do 2008 roku, kiedy odszedł na emeryturę.

- Zanim zostałem dyrektorem przez długi okres czasu(1966- 1991 rok) byłem pracownikiem muzeum spełniając wszystkie funkcje łącznie od wieszania i urządzania wystaw. Kiedy w 1991 roku z muzeum odchodził pan Tadeusz Olejnik burmistrz Zygmunt Adamski poprosił mnie o objęcie funkcji dyrektora. Łączyłem to zadanie z kierowaniem dużym działem archeologicznym i muzeum w Ożarowie. Trzeba było tak pracować i działać, żeby muzeum nie traciło poziomu jaki osiągnęło poprzednio, ale żeby ten poziom podnosiło. I myślę, że się udało. Świadczą o tym chociażby różne nagrody Ministerstwa. Trzykrotnie otrzymaliśmy "Sybillę", co wśród muzeów łódzkich było ewenementem. Swego czasu nasz samorząd organizował plebiscyt pod nazwą „Człowiek Roku”. Trzech pracowników muzeum( Tadeusz Olejnik, Bogusława Wiluś, Bogusław Abramek) zostało wyróżnionych tym zaszczytnym tytułem, co świadczy o tym, że to nasze muzeum było i widoczne i doceniane ze względu na zaangażowanie w przeszłość regionu i badania tego regionu – mówi Bogusław Abramek.

Podczas jubileuszu wyróżniono pracowników muzeum odznakami Zasłużony dla Kultury Polskiej. W imieniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego dyrektor NCK Krzysztof Dudek oraz burmistrz Wielunia Janusz Antczak odznaczyli: Barbarę Mrugałę, Jarosława Eichstaedta, Mirosława Grabczaka i Tomasza Spychałę.

Pamiątkowe medale otrzymali też samorządowcy, którzy wspierają rozwój wieluńskiej kultury, badań historii i muzealnictwa - burmistrz Janusz Antczak, starosta wieluński Andrzej Stępień, radny Sejmiku Województwa Łódzkiego Andrzej Chowis oraz radni Gminy Wieluń i Powiatu Wieluńskiego reprezentowani przez Piotra Radowskiego i Krzysztofa Owczarka.

Do zbiorów muzeum trafił niezwykle cenny medal „Sprawiedliwy wśród narodów świata”, który wraz z bogatą dokumentacją przekazał Stanisław Mikołajczyk. Podczas jubileuszu podkreślał, dlaczego postanowił przyznać go akurat placówce w Wieluniu.

- Ratowani Żydzi mieszkali w powiecie wieluńskim. Jakub Japoński w Łagiewnikach, a Adela Wielkowicz w Bolkowie w gminie Skrzynno. Z wcześniejszych rozważań, aby przekazać te dokumenty do Ossolineum we Wrocławiu odstąpiłem. Uznałem, że najwłaściwszym miejscem przekazaniem tych ważnych dokumentów dla rodziny, ale i nie tylko jest Muzeum Ziemi Wieluńskiej, ponieważ ratowanie tych Żydów miało miejsce właśnie tu na ziemi wieluńskiej - mówił Stanisław Mikołajczyk.

Goście wzięli udział w otwarciu trzech jubileuszowych wystaw: „ Cenne i ciekawe z muzealnej kolekcji", „Jan Matejko - artysta, kolekcjoner, nauczyciel” oraz " Karty z muzealnego albumu". Miłym akcentem był również koncert wychowanków Młodzieżowego Domu Kultury, pod kierunkiem Zofii Szpikowskiej. A na koniec wszystkich gości zaproszono na symboliczną lampkę szampana i jubileuszowy tort.

- Warto dodać, że w ciągu tych 50 lat przez wieluńskie muzeum i ożarowski dworek przewinęło się 750 tysięcy ludzi. Chodzi zarówno o zwiedzających wystawy, jak i uczestników różnych spotkań, sesji naukowych, sympozjów, wernisaży, koncertów i warsztatów - wylicza dyrektor MZW Jan Książek.

Czytaj także w piątkowym wydaniu Dziennika Łódzkiego.