Eldorado się skończy? Ustawa geologiczna uderzy w Rząśnię i Sulmierzyce

Wznowiono prace nad ustawą, która ograniczy wpływy z opłaty eksploatacyjnej do 500 zł na jednego mieszkańca. Gminy górnicze protestują.

- Jeszcze nie jest za późno, ponieważ projekt ustawy będzie kierowany do dalszych prac w Sejmie. Chcemy mocno zamanifestować swój sprzeciw poprzez przyjmowanie protestów w formie uchwał. Jeśli takie stanowiska spłyną z gmin górniczych z całej Polski, to jest szansa, że zostaniemy wysłuchani - ma nadzieję Tomasz Stolarczyk, wójt gminy Rząśnia.

Ustawa dotyczy powołania Polskiej Agencji Geologicznej, która ma być narzędziem skutecznej polityki surowcowej państwa. Celem obcięcia wpływów bogatym gminom jest „pobudzenie nowych obszarów gospodarczych opartych na eksploatacji złóż kopalin, bowiem pozyskane środki zostaną przekierowane na inwestycje w innych gminach, o dużym potencjale geologicznym, które nie dysponowały dotychczas zapleczem finansowym niezbędnym do uruchomienia tego typu przedsięwzięć”.

Samorządy protestują, bo profity z wydobycia węgla traktują jak rekompensatę za nieodwracalne szkody w środowisku. W gminie Rząśnia pod część odkrywki i zwałowisko zabrano 1,4 tys. hektarów terenów rolniczych i leśnych. Do tego dochodzą problemy mieszkańców wynikające z działalności górniczej, choćby z wodą. Górnicze gminy dzielą się swoim dochodem.

- Z podatku eksploatacyjnego mamy rocznie ok. 20 mln zł, ale ustawodawca pomija fakt, że do budżetu państwa oddajemy ponad 8 mln zł w formie tzw. janosikowego - podkreśla wójt Stolarczyk.

W uzasadnieniu ustawy uwypukla się, że jej skutki odczuje jedynie 15 gmin. W tylu bowiem roczny dochód przekracza 500 zł. Są wśród nich najbogatsze samorządy w Polsce, w tym Kleszczów i Rząśnia. Jeśli nowe prawo wejdzie w życie, Rząśni zostanie z opłaty eksploatacyjnej 2,5 mln zł. W bilansie resort pomija sąsiednią gminę Sulmierzyce, w której wydobycie węgla i związane z tym profity dopiero nadejdą. Póki co wpływy z opłaty eksploatacyjnej wynoszą raptem ponad 100 tys. zł. Przewidywano, że w najbliższych latach osiągną poziom 20 mln zł. Limit 500-złotowy sprawi, że można będzie te plany wyrzucić do kosza, a wielka dziura w ziemi i tak powstanie.

Ministerialne plany wywołują też ferment w gminach, na terenie których projektowana jest odkrywka „Złoczew”. Często idzie stąd w Polskę przekaz o przychylności dla planowanej kopalni. Wiąże się to ściśle z wizją finansowego eldorada na wzór Kleszczowa i Rząśni. Jakie będą nastroje, jeśli z obiecywanych profitów niewiele zostanie?